donderdag 14 maart 2013

Geen DigiD als je in het buitenland woont

Iemand die in het buitenland woont maar belasting of premies sociale zekerheid in Nederland moet betalen dan wel een andere financiele relatie met Nederland heeft kan in de meeste gevallen geen DigiD aanvragen. Dit is momenteel namelijk alleen mogelijk indien de persoon die in het buitenland woont klant is van de SVB en een AOW pensioen ontvangt.

Reden waarom iemand die in het buitenland woont geen DigiD krijgt is omdat er dan geen koppeling is met de Gemeentelijke Basis Administratie en de overheid dus het adres niet kan verifieren waarnaar de activatiecode moet worden gestuurd. Voor het aanvragen van een DigiD verzin je zelf een gebruikersnaam en wachtwoord welke daarna moet worden geactiveerd. Voor deze activatie verstuurt de overheid een brief die dus alleen wordt verstuurd naar het adres dat in de GBA staat vermeld. Het beleid in Nederland is zo dat het GBA ongeveer heilig wordt verklaard, duidelijk is echter dat het GBA geen garantie biedt dat de opgenomen gegevens ook daadwerkelijk juist zijn. Dat maken wij als kantoor ook dagelijks mee. Klanten die zomaar worden uitgeschreven of waarvan adreswijzigingen niet worden verwerkt. Mijn gedachten gaan meteen naar het artikel dat ik gisteren las in de Telegraaf.

Artikel Telegraaf 13-03-2013

Half miljoen spookburgers in Nederland


Bijna een half miljoen Nederlanders zijn onvindbaar. Ze gelden als 'spookburgers'.
In 2012 kwamen er 32.000 Nederlandse spookburgers bij. De groep kost Nederland jaarlijks minstens 100 miljoen euro.
Amsterdam heeft de meeste spookburgers: 85.186, oftewel 107 op elke 1000 inwoners. In Rotterdam zijn 44.809 mensen onvindbaar, Den Haag is 41.308 inwoners kwijt.
Er staan dus 427.304 "Nederlanders" opgenomen in de GBA die niet blijken te wonen op het geregistreerde adres. Een bevinding van het CBS gesteund door informatie van de overheid zelf.
Maar wel is de registratie in de GBA dus nodig om een DigiD te krijgen. Waarom zo omslachtig? Komt de veiligheid echt in gevaar? Is er geen andere oplossing te vinden?
Ik woon zelf niet in Nederland, maar werk dagelijks wel in Nederland. Ik ben ook klant van de SVB want ik ontvang kinderbijslag. Maar dat is dus geen pensioen. Ik dien al 20 jaar een aangifte in maar omdat de DigiD werd ingevoerd nadat ik Nederland had verlaten kom ik er dus niet meer voor in aanmerking. Maar zegt de belastingdienst, u mag toch wel digitaal aangifte doen hoor, gewoon door een digitale handtekening aan te vragen. Dat gebeurt middels een papieren formulier waarop ik een code van 5 cijfers schrijf en die post ik dan naar de belastingdienst. Ik kan dan ook meteen de aangifte indienen. Helemaal niet moeilijk dat systeem. Waarom moet het met de DigiD dan wel zo moeilijk?
Als niet ingezetene sta ik geregistreerd in het RNI: het Register voor Niet Ingezetenen. In dit register staat mijn adres vermeld dat de overheid gebruikt voor de communicatie met mij. Naar dit adres stuurt de belastingdienst alle aanslagen en andere correspondentie, krijg ik overzichten van de SVB en weet ook het College voor Zorgverzekeringen me te vinden. De overheid kent mijn adres dus, daar is het GBA niet voor nodig. Daar zou de DigiD dus gewoon aan kunnen worden gekoppeld. Nee, luidt dan het verweer, want dat adres kunnen we niet makkelijk controleren. Maar dat argument wordt niet gebruikt als er dus andere post naar mij wordt verstuurd. De activatiecode is wel belangrijk maar waar de belastingaanslagen etc. naar toe worden gestuurd is dan niet belangrijk?
Het goede nieuws is nu dat er een proef zal worden uitgevoerd bij een aantal gemeenten en ambassades. Deze instellingen kunnen dan een DigiD persoonlijk uitreiken aan de niet ingezetene.
Om hiervoor in aanmerking te komen moet de niet ingezetene echter wel beschikken over:
  • De Nederlandse nationaliteit
  • Een geldig Nederlands reisdocument (paspoort of NIK)
  • Een burgerservicenummer (BSN)
  • Een mobiele telefoon

Dit zijn wel erg beperkte voorwaarden. Maar ja, het gaat om een proef, dus veel zullen we wel niet in te brengen hebben. Maar waarom niet ingezetenen met een andere nationaliteit uitsluiten? Deze week nog contact gehad met een Engelse client die tijdens zijn verblijf in Nederland geen DigiD had aangevraagd, inmiddels weer terug was in Engeland maar nog aangifte moest doen in Nederland. De WOZ waarde kende hij niet en kon hij niet digitaal opvragen omdat hij geen DigiD had. Ook onder de proef zal hij deze DigiD niet kunnen krijgen omdat hij geen Nederlander is. Inderdaad, maar wel inwoner van de Europese Unie, met een nationaliteit uit de Europese Unie, waarbij is bepaald dat er geen drempels mogen worden opgeworpen door lidstaten aan elkaars inwoners in vergelijking tot de rechten en plichten die de eigen inwoners hebben. In feite werpt de Nederlandse Staat hier wel een drempel op. Belgen die in Nederland werken kunnen dus ook onder de proef geen DigiD krijgen, terwijl ze wel onder het Nederlandse belasting- en sociale zekerheidsstelsel kunnen vallen als ze in Nederland werken.

DigiD is niet meer dan een gebruikersnaam en wachtwoord. Dergelijk login codes hebben we allemaal voor vele websites. Daar doen we ook niet moeilijk over. Een sofinummer aanvragen kan ook gewoon vanuit het buitenland. Verzoek opstellen, kopie paspoort en eventueel bewijs van inschrijving in de buitenlandse gemeente bijvoegen en het sofinummer wordt toegekend. Dit sofinummer is van nog groter belang dan de DigiD. Maar die kan dus wel gewoon schriftelijk worden aangevraagd.

Deze week nog een aangifte ingediend voor een kennis. Ingelogd met zijn digid om de vooringevulde aangifte te zien. Dat is toch wel erg makkelijk. Maar dus alleen als je een DigiD hebt.

Veiligheid staat voorop. Maar dan staat nog vers in het geheugen de vorig jaar gehackte certificaten van DigiNotar die wij als adviseur verplicht moesten gebruiken van de Nederlandse overheid om aangiften in te kunnen dienen. Ineens was er alarmfase 1 en konden er geen aangiften meer worden ingediend. Het heeft veel tijd gekost om dat weer gecorrigeerd te krijgen, met als onderdeel een officiele persoonlijke identificatie op ons kantoor. Een overheid die zijn systemen niet op orde en veilig kan houden maar zich wel beroept op de niet aanwezige vermelding in het GBA en geen andere mogelijkheden aanbiedt komt op mij ongeloofwaardig over.

Hint voor de overheid: maak de DigiD onderdeel van de procedure bij in- en uitschrijving bij de gemeente. Wijs een nieuwe inwoner in Nederland erop dat het verstandig is dat hij/zij een DigiD aanvraagt en controleer bij het vertrek naar het buitenland nog eens of een DigiD is aangevraagd. Later kan het immers niet meer. Daarmee wordt de gemeente weer een stuk klantvriendelijker.

UPDATE 7 november 2013

Onlangs heb ik de volgende email ontvangen van het Ministerie van BZK dat aangeeft dat ze gelukkig het probleem onderkennen en werken aan een betere oplossing.

Onderzoek naar digitale dienstverlening van de Nederlandse Overheid

De huidige procedure voor het verkrijgen (of opnieuw aanvragen) van een DigiD voor mensen in het buitenland (aanvraag bij één van de zes uitgiftebalies in en rondom Nederland) wordt mogelijk aangepast. Momenteel bestudeert het Ministerie van BZK de haalbaarheid en wenselijkheid daarvan. Dit onderzoek is daar onderdeel van.

 Eén van de mogelijkheden die momenteel overwogen wordt, bestaat uit de volgende procedure:
  • U vraagt via internet een DigiD aan
  • U gaat naar een Nederlandse gemeente of een Nederlandse ambassade/ consulaat-generaal (NB. In de hoofdsteden van ongeveer 100 voor Nederland belangrijke landen is een ambassade gevestigd. In sommige van die landen (Australie, Belgie, Brazilie, Canada, China, Duitsland, India, Rusland, Turkije, VAE, VS, Vietnam, Zuid-Arika) is in een of meer andere grote steden eveneens een consulaat-generaal gevestigd.  ‘Gewone’ consulaten, zoals in Benidorm, vallen daar niet onder)
  • U identificeert zich ter plekke en ontvangt de activeringsbrief van uw DigiD
  • U activeert uw DigiD via het internet

 Dit is zeker een stap in de goede richting! Dat heb ik ze ook laten weten. 

2 opmerkingen:

  1. Leuker kunnen we het niet maken ; wel makkelijker.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Erg fijn allemaal. Inmiddels november 2015. En nog steeds geen DigiD vanuit het buitenland!

    BeantwoordenVerwijderen