Is de 150
kilometergrens in strijd met het Europese recht?
De 30% regeling kan worden toegekend aan vanuit het
buitenland ingekomen werknemers met een specifieke deskundigheid die schaars is
op de Nederlandse arbeidsmarkt en dient ter vergoeding van de extraterritoriale
kosten. Met ingang van 1 januari 2012 zijn de voorwaarden die worden gesteld om
in aanmerking te komen voor de 30% regeling aangescherpt. Zo is er onder meer
een inkomenseis ingevoerd en is de maximum looptijd verkort van 10 jaar naar 8
jaar.
Een van de overige wijzigingen betrof de bepaling dat de 30%
regeling alleen nog maar geldt voor werknemers die minstens 2/3 van de periode
van 24 maanden voorafgaand aan het werken in Nederland, woonden op een afstand
van minimaal 150 kilometer van de Nederlandse grens.
Deze eis leidde tot vragen vanuit de belastingadviespraktijk
waaronder Expatax waarbij werd aangedragen dat deze eis mogelijk in strijd is
met het Europese recht, namelijk het recht op vrijheid van verkeer alsmede het
verbod op discriminatie op basis van nationaliteit. Zeker ook in het geval dat
een buitenlandse werknemer via een locatie gelegen binnen 150 kilometer van de
Nederlandse grens naar Nederland komt.
Onlangs heeft de Rechtbank Breda geoordeeld of de 150
kilometergrens in strijd is met het Europese recht. In de rechtszaak werd ook
aangedragen dat de grens in strijd was met het gelijkheidsbeginsel onder het
Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten. De rechter veegde alle bezwaren
van tafel en oordeelde dat er sprake is van een voldoende objectieve
rechtvaardiging om de kilometergrens in te voeren. De door de wetgever gestelde
onderbouwing dat door de grens wordt voorkomen dat werknemers die in het
buitenland blijven wonen en hierdoor niet met hoge extra territoriale kosten
worden geconfronteerd toch voor de 30% regeling in aanmerking zouden komen werd
derhalve door de rechter als voldoende beschouwd.
Sinds deze uitspraak heeft de Rechtbank Haarlem echter
anders beslist. Daar vond de rechter dat er wel sprake is van strijd met het
Europese recht. Er is beroep ingesteld, dus nu is het afwachten hoe de rechter
in hoger beroep zal oordelen.
De 150 kilometergrens
bij een werknemer die weer terug naar Nederland komt
De kilometergrens heeft nog een ander gevolg. In de praktijk
bleek dat de belastingdienst de grens anders uitlegde dan de wetgever, in feite
strenger dan wat de wetgever beoogde. De belastingdienst interpreteerde de
regel zo dat ook indien de werknemer in de voorgaande periode van 24 maanden 8
maanden in Nederland had gewoond niet meer in aanmerking kwam voor de 30%
regeling.
Deze uitleg van de regeling was niet beoogd door de wetgever en de
regeling is nu aangepast met terugwerkende kracht tot 1 januari 2012. Er is nu
bepaald dat de 150 kilometergrens niet opnieuw van toepassing is als de
werknemer bij aanvang van een eerdere tewerkstelling in Nederland voldeed aan
de 150 kilometergrens.